Είναι κάποια βιβλία που σου δημιουργούν τόσο έντονα συναισθήματα, τόσες εικόνες και τόσες σκέψεις, που και να θες μετά να τα περιγράψεις, βρίσκεις τα λόγια σου πολύ φτωχά. Ένα τέτοιο βιβλίο είναι και το βιβλίο για το οποίο θα σας πω σήμερα λίγα λόγια, γιατί πραγματικά δεν ξέρω τι μπορεί να ειπωθεί παραπάνω από ένα διαβάστε το ρε παιδιά. Μιλάμε φυσικά για το νέο βιβλίο της Νάγια Δαλακούρα “Ο χορός του αετού” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Στο βιβλίο βλέπουμε την ιστορία ζωής του Γιάννη και της Παναγιώτας. Που κάποια στιγμή οι δρόμοι τους διασταυρώνονται κάπου στο 1926 στο τσελιγκάτο των Σαρακατσάνων στη Χαιντού της Ξάνθης για να χαθούν και να ξαναβρεθούν άλλοι άνθρωποι πια το 1941 σε ένα άλλο τσελιγκάτο στην Ελατιά της Δράμας. Παράλληλα όμως η συγγραφέας με όχημα τις ζωές αυτών των ηρώων ξετυλίγει την ιστορία της εποχής με τρόπο που κανένα βιβλίο ιστορίας και κανένα μάθημα σχολείου δεν μπορεί να διδάξει. Ο Γιάννης φτάνει σαν δάσκαλος το 1926 στο τσελιγκάτο των Σαρακατσάνων και εκεί γνωρίζει τον τρόπο ζωής των ανθρώπων αυτών, τα ήθη, τα έθιμά τους. Η Παναγιώτα μικρό κορίτσι τότε μαγεύεται από τον δάσκαλο. Από την διαφορετικότητα της ίδιας του της υπόστασης. Οι μήνες όμως περνάνε και η στιγμή του αποχωρισμού του Γιάννη από τους ανθρώπους αυτούς που μπήκαν στην καρδιά του φτάνει. Εκείνος θα πάρει τον δρόμο του γυρισμού για το νησί του, και εκείνοι τον δρόμο της μετεγκατάστασης. Χρόνια μετά οι δυο τους θα ξαναβρεθούν. Ο Γιάννης έχοντας πάνω του κάθε σημάδι της μη υπακοής του και η Παναγιώτα έχοντας υποταχθεί στον ρόλο για τον οποίο ήταν γεννημένη.
Δεν είναι μια ιστορία αγάπης. Το βιβλίο αυτό είναι οι μνήμες των προγόνων της συγγραφέως. Είναι αποτέλεσμα μεγάλης έρευνας προκειμένου να αποτυπώσει στο χαρτί όλα εκείνα τα στοιχεία που έκαναν τους Σαρακατσάνους μοναδικούς. Είναι ένα μάθημα ιστορίας για έναν άνθρωπο που δεν πρόδωσε ποτέ τα ιδανικά του και το πλήρωσε ακριβά. Για μια γυναίκα που τόλμησε να θελήσει κάτι διαφορετικό από εκείνο που θέλησαν οι άλλοι για αυτήν. Ένας φόρος τιμής είναι αυτό το βιβλίο, στους Σαρακατσάνους, στην φύση, στην ιστορία. Είναι όπως είπα ένα βιβλίο γεμάτο εικόνες, γεύσεις, μυρωδιές και συναισθήματα.
Αν έχεις διαβάσει έστω και ένα βιβλίο της συγγραφέως, ξέρεις τότε σίγουρα πως η γραφή της θα σε ξεκουράσει. Θα σου περάσει όλα εκείνα τα μηνύματα που θέλει με όχημα τους ήρωες της. Θα σε ταξιδέψει, θα σε συγκινήσει. Θα σε γεμίσει με όλα εκείνα τα συναισθήματα που θα κάνουν την ιστορία της μοναδική. Και στο τέλος κλείνοντας το βιβλίο θα μείνεις με την αίσθηση της γαλήνης και της πληρότητας ότι αυτό που διάβασες, ήταν σίγουρα κάτι που άξιζε.
Από το οπισθόφυλλο:
Ένα μυθιστόρημα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο. Ένας ύμνος στο νομαδικό πνεύμα και τη φιλοσοφία ζωής των Σαρακατσάνων, εμπνευσμένο από ιστορικές πηγές και την οικογενειακή ιστορία της συγγραφέα.
Χαϊντού Ξάνθης, 1926
Τσελιγκάτα Σαρακατσάνων
Έφτασε στο κονάκι κρατώντας κάτω από τη μασχάλη την Οδύσσεια. Τους ανακοίνωσε πως είναι ο δάσκαλος και ζήτησε να δει το σχολείο. Δεν γνώριζε ακόμη πως εκείνοι οι ποιμένες είχαν υιοθετήσει τη βραδύτητα των δέντρων και η ηρεμία της φυλλωσιάς ήταν αποτυπωμένη στο βλέμμα τους. Πως ήταν φίλοι με τους αετούς. Και πως δίκαια τους θεωρούσαν ορεινούς βασιλιάδες.
Ελατιά Δράμας, 1941
Τσελιγκάτα Σαρακατσάνων
Η ζωή του δασκάλου ορίζεται από τον αγώνα για το ιδανικό της ελευθερίας. Η φλόγα που καίει μέσα του τον οδηγεί απροσδόκητα ξανά στους Σαρακατσάνους. Αυτή τη φορά ακολουθεί το αρχέγονο πνεύμα τους, τη μυρωδιά της οξιάς και τα κεντίδια στη φούστα μιας γυναίκας που γνωρίζει από παλιά. Τα βουνά, που μέχρι τότε φιλοξενούν τους άνισους αγώνες του ενάντια στον κατακτητή, θα κρύψουν στο εξής τα πάθη του και έναν απαγορευμένο έρωτα. Η συγγραφέας στο έργο της κάνει εμβριθή μελέτη στην ιστορία της εποχής μέσα από ιστορικές πηγές και οικογενειακά αρχεία και μας μεταφέρει με τη γραφή της να γνωρίσουμε το νομαδικό πνεύμα της κοινωνίας των Σαρακατσάνων.
Λίγα λόγια για την συγγραφέα:
Η Νάγια Δαλακούρα γεννήθηκε το 1980 και μεγάλωσε στην Κομοτηνή. Δραστηριοποιείται στον χώρο των μουσείων ως επιμελήτρια εκθέσεων και μουσειοπαιδαγωγός. Είναι συγγραφέας πολλών εκπαιδευτικών εντύπων και άρθρων με θέμα τον κόσμο των μουσείων. Από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος κυκλοφόρησε το 2019 το πρώτο μυθιστόρημά της με τίτλο Το λιμάνι των χαμένων γυναικών.
